My Travel Secret ...
Menu
Azië / Indonesië / Sumatra

De Mentawai Eilanden Sumatra: wanneer een droom eindelijk werkelijkheid wordt

Home » Sumatra » De Mentawai Eilanden Sumatra: wanneer een droom eindelijk werkelijkheid wordt

Iedereen heeft wel een lijstje met plekken, die hij of zij ooit nog een keer zou willen bezoeken of dingen, die ze ooit nog zouden willen doen. Bij veel reizigers zijn die lijstjes eindeloos, bij mij dus ook. Gorilla’s spotten in Uganda, Machu Picchu bezoeken, Bhutan, de Rinjani vulkaan beklimmen en ga zo maar even door.  Eén ding stond al jaren bovenaan mijn lijstje, de Mentawai eilanden bezoeken. Niet de meest voor de hand liggende bestemming, maar door mijn grote liefde voor Sumatra was ik al enorm gefascineerd door deze eilanden en vooral door de oorspronkelijke bewoners.

De afgelopen jaren hebben wij Sumatra verschillende keren bezocht. Iedere keer heb ik geprobeerd om een bezoek aan de Mentawai eilanden met deze reizen te combineren, maar op één of andere manier kwam het er niet van. Voornaamste reden was de tijd die je met zo’n trip kwijt was en het feit dat het best wel lastig bleek om een bezoek aan deze eilanden op eigen gelegenheid te organiseren. Dit jaar gingen we terug naar Sumatra en kregen we de kans om samen met reisorganisatie Better Places naar de Mentawai Eilanden te gaan. Eindelijk ging ik een bezoek brengen aan mijn absolute droombestemming! Benieuwd naar deze reis? Lees dan snel verder.

mentawai eilanden
Medicijnman Aman Topele

Dag 1: van Padang naar Siberut

We vertrekken naar de Mentawai eilanden vanuit de stad Padang in West-Sumatra. Met de fast ferry zijn we zo’n 3 uur onderweg naar het hoofdeiland Siberut. Vooraf ben ik best wel bang voor deze overtocht, want de golven rondom de Mentawai Eilanden zijn hoog en ik word nogal snel zeeziek. Gelukkig valt het uiteindelijk 100% mee. Bij aankomst worden we opgewacht door Yan, onze gids voor de komende 6 dagen. Yan is opgegroeid op Siberut, maar is rond zijn 26e naar Nederland vertrokken. Hier heeft hij jaren gewoond en gewerkt en spreekt dus vloeiend Nederlands.  Nu is hij al weer een aantal jaren terug in Indonesië en begeleid hij toeristen naar één van de meest bijzondere plekken van Sumatra, de Mentawai eilanden.

mentawai eilanden sumatra
Muara Siberut, Mentawai eilanden

Op deze eerste dag neemt Yan ons mee naar Butui, een klein dorp in het binnenland van Siberut. Om hier te komen moeten we ongeveer 3-4 uur varen. Eerst op een grotere boot met buitenboordmotor en vervolgens stappen we over op een klein bootje, een zogenaamde “pong pong”. Deze overstap is noodzakelijk, omdat de rivier te ondiep wordt voor de grotere boot. Het landschap is ontzettend mooi en de boottocht doet me denken aan de keren dat wij Maleisisch Borneo bezochten. Heel af en toe komen we een dorpje tegen en zien we hoe vrouwen riviermosselen aan het vangen zijn. Verder gebeurt er niet heel veel aan de waterkant en geniet ik van de rust.

mentawai eilanden
Muara Siberut naar Butui dwars door de jungle van Siberut eiland

In Butui arriveren we bij het huis van Aman Ikbuk. Hij woont hier samen met zijn gezin en de eerste nacht zullen we in zijn huis overnachten. Ik had ergens wel verwacht dat het primitief zou worden, maar moet toch even slikken wanneer ik de douche en het toilet zie. Er is gelukkig wel stromend water om te douchen, maar de plek waar we ons moeten wassen is erg modderig en glibberig en er is verder geen deur of gordijn waarachter we ons kunnen verschuilen. Een wc is er eigenlijk niet. Er is wel een plek, maar Yan adviseert om gewoon ergens anders een rustig plekje op te zoeken. Om te slapen heeft Yan gelukkig gezorgd voor een dun opblaasmatras en een klamboe en dit blijkt uiteindelijk voor een paar dagen prima te werken.

mentawai eilanden
Het huis van Aman Ikbuk, Butui

Het huis van een Mentawai familie wordt een Uma genoemd en is ontzettend belangrijk in het traditionele leven. Alles in en om het huis draait om het goed stemmen van de zielen in en om het huis. Yan leidt ons rond en laat ons allerlei attributen zien die gebruikt worden om dit voor elkaar te krijgen. De Mentawai mensen geloven er in dat alles en iedereen een ziel heeft, ook spullen. Aman Ikbuk laat zien hoe hij op traditionele wijze een lendendoek maakt en hoe tatoeages worden gemaakt. Als we willen mogen we zelfs een tatoeage laten zetten, maar we besluiten om daar nog een nachtje over te slapen… Ook laat hij zien hoe hij handmatig giftige pijlen maakt, om te gaan jagen.

mentawai eilanden
Aman Ikbuk en zijn vrouw
mentawai eilanden
Aman Ikbuk laat zien hoe giftige pijlen worden gemaakt

Dag 2: van Butui naar Attabai

De volgende ochtend nemen we afscheid van Aman Ikbuk en zijn familie en trekken we dieper de jungle in. Na een kwartiertje varen gaan we lopend verder en laat Yan ons eerst wat andere dorpen zien. Geen traditionele dorpen, maar zogenaamde regeringsdorpen. Deze dorpen hebben geld van de overheid gekregen om o.a scholen en gezondheidscentra te bouwen. Mensen krijgen hier de kans om kennis te maken met de moderne wereld en daar uiteindelijk ook deel van uit te maken. Veel mensen kiezen hier voor, wat begrijpelijk is. Aan de andere is dit zonde, omdat het ten koste gaat van de tradities en authenticiteit van de Mentawai cultuur.

mentawai eilanden
Een van de regeringsdorpen op Siberut eiland

Na de lunch bereiden we ons voor op een zware wandeling van ongeveer 3-4 uur dwars door de jungle. Er worden mannen opgetrommeld, die onze tassen zullen dragen, want het is niet verantwoord om dit zelf te doen. Ik vind dit onzin, maar kom er later achter dat dit echt wel noodzakelijk is. Na een kwartier lopen begint het ineens keihard te regenen. Binnen no-time verandert het pad in een gigantische modderpoel. Ik sta tot mijn enkels in de blubber en iedere stap, die ik zet moet ik opletten dat ik niet keihard onderuit ga. Wanneer we in Attabai arriveren zitten we van top tot teen onder de modder er is alles zeiknat.

mentawai eilanden
Hiken door het binnenland van Siberut eiland. Deze foto’s zijn gemaakt op de terugweg toen het wel droog was.

In Attabai blijven we 2 nachten overnachten bij Aman Topele en zijn gezin. Het huis is vergelijkbaar met het huis in Butui, alleen in plaats van een douche hebben we beschikking over een riviertje met stromend water waar we lekker kunnen poelen. Rondom het huis lopen ontzettend veel varkens, kippen en een koe. Een ontzettend gezellige beestenboel.

mentawai
Het huis van Aman Topele, Atabai

Eén van de meest belangrijke bomen in het leven van de Mentawai mensen is de sago palm. Deze boom wordt o.a gebruikt om voedsel te bereiden voor zowel mens als dier. Aman Topele laat ons zien hoe hij deze boom bewerkt. In zijn eentje hakt hij de stam in vieren en één voor één sjouwt hij de stukken naar het huis. Voor de grap probeer ik een stuk hout op te tillen, maar dit blijkt onmogelijk, zo zwaar. Ik kan bijna niet geloven dat zo’n klein mannetje zo ontzettend sterk blijkt te zijn.

siberut eiland
Het bewerken van de belangrijke sago palm

Dag 3: het dagelijks leven in Attabai

Terwijl we rustig liggen te slapen worden we om 3.00u ’s nachts ineens wakker van zaaggeluiden. Yan had ons verteld dat Aman Topele ons vandaag zou laten zien hoe hij uit de stukken hout sagomeel zou winnen. Niet dat hij daar om 3.00u ’s nachts al mee zou beginnen. Later horen we, dat dit even niet anders kon, omdat het werk anders niet op tijd af zou zijn. Samen met zijn vrouw en later met zijn oudste zoon, zaagt Aman Topele er op los en worden manden gevuld met het zaagsel van de sagoboom.  Later in de ochtend zien we hoe Aman Topele staat te “dansen” in een grote bak gevuld met zaagsel van de sagopalm en water. Het is erg vermakelijk om te zien hoe hij te werk gaat. Hij stampt het goedje aan en het meel wordt uiteindelijk uit de bak gezeefd.

Siberut eiland Mentawai

De vrouw van Aman Topele verlaat rond een uur of 8.00u samen met hun dochter het huis. Ze gaan taro halen en moeten hiervoor een paar uur lopen. Taro is een soort knolgewas en lijkt een beetje op een aardappel. Wij vragen ons af waarom de taro niet dichterbij huis te halen is, maar dit blijkt te komen, omdat ze deze niet dichterbij huis kunnen planten, omdat de varkens anders alles opeten. Hetzelfde geldt voor bananenbomen. Uiteindelijk komen we pas weer rond een uur of 16.00u thuis. Aman Topele laat ons ’s middags zien hoe traditionele medicijnen gemaakt worden. Hij laat zien welke planten gebruikt worden en hoe het bereid wordt. Super interessant.

mentawai stam
Aman Topele laat ons zien hoe traditionele medicijnen worden gemaakt

Dag 3 is ook de dag dat er een ceremonie zal gaan plaatsvinden. Super leuk en ontzettend bijzonder om dit mee te mogen maken, alleen blijf ik het moeilijk vinden als er dieren geofferd worden. Natuurlijk heb ik hier respect voor en zal ik zeker geen spelbreker zijn, maar het moment dat een dier (in dit geval een varken) gevangen en gedood wordt daar wil ik echt niet bij zijn. Gelukkig wordt hier rekening mee gehouden en word ik op tijd weggestuurd. Later hoor ik van Yan dat rituelen in de Mentawai gemeenschap ontzettend belangrijk zijn, omdat ze dan ook kijken hoe het met de gezondheid (lees: de ziel) van de dieren is gesteld. Als de organen en bloedvaten van een geslacht dier er goed uit zien en het dier dus niet ziek blijkt te zijn, houdt dat in dat het goed gaat met de familie en de zielen rondom het huis. Blijkt een dier ziek te zijn, dan zijn de zielen verstoord en zullen er rituelen plaats moeten vinden om dit weer te herstellen. Ook wordt er voordat een dier geslacht wordt altijd om vergiffenis gevraagd. Dat vind ik dan toch een mooi gebaar.

Voor de ceremonie worden alle familieleden van Aman Topele en zijn vrouw bij elkaar geroepen. Iedereen heeft zijn eigen taak en het is grappig om te zien hoe het vlees stukje voor stukje verdeeld wordt onder de gezinnen. Iedereen krijgt exact evenveel, er zijn geen uitzonderingen. Later op de avond wordt er gedanst en gezongen. Samen met een andere medicijnman gaat Aman Topele helemaal los en zingt iedereen vrolijk mee.

Mentawai ceremonie

Dag 4: afscheid van Siberut

Na 3 nachten doorgebracht te hebben in de jungle van Siberut is het helaas tijd om te vertrekken. Met pijn in ons hart nemen we afscheid van Aman Topele en zijn familie en bedanken we hen voor hun gastvrijheid. De laatste 2 dagen van onze trip naar de Mentawai Eilanden zullen we doorbrengen op een prachtig tropisch eiland. Maar om daar te komen zullen we eerst weer terug moeten lopen naar de bewoonde wereld. Gelukkig is het dit keer droog, alleen heeft het de dagen ervoor geregend en is het nog steeds best wel modderig. Het is bizar om te zien hoeveel moeite wij hebben om ons staande te houden en hoe makkelijk de lokale mensen zich op blote voeten (!!) voortbewegen door de modder.

Mentawai eilanden
Aman Topele

Wanneer we in het dorp arriveren hebben we eerst snel even lunch en is het daarna tijd om naar het eiland te varen. Eerst 1,5 uur terug naar Muara Siberut en vervolgens nog 1,5 uur naar Pulau Karangmajat. Onze accommodatie op Pulau Karangmajat is helemaal in traditionele stijl, alleen dan een stuk comfortabeler. Zo hebben we gewoon een bed en een (externe) badkamer tot onze beschikking. Pulau Karangmajat is een plaatje en heeft wel iets weg van de prachtige Banyak eilanden. De eerste dag hier doen we even helemaal niks. De dagen bij de Mentawai stammen waren geweldig, maar ook best vermoeiend. Het is daarom ontzettend fijn dat we even een paar dagen bij kunnen komen.

mentawai eiland
Van Siberut naar Karangmajat

Dag 5: Pulau Karangmajat

Op dag 5 laat Yan ons meer zien van Pulau Karangmajat. Hij neemt ons mee naar één van de hoogste punten van het eiland, laat ons een ander resort in de buurt zien en stuurt ons er op uit met de bootman. Deze vaart ons naar een prachtig, onbewoond eiland en hij wil ons een zandbank in de buurt laten zien. Helaas kunnen we hier niet uitstappen door een te onstuimige zee.

mentawai eilanden
Umata Village, Mentawai Eilanden

Vervolgens neemt hij ons mee naar een surfplek, waar tientallen surfers hun best doen om dé perfecte golf te pakken. De Mentawai eilanden staan bekend als top surfbestemming en er komen  mensen uit de hele wereld speciaal hier naar toe om te surfen. De meeste accommodaties op de Mentawai Eilanden zijn daarom ook (te dure) surfresorts. Gelukkig is Umata Village een uitzondering. Het is niet gericht op surfers en het is wel betaalbaar.

mentawai eilanden
Karangmajat eiland

Dag 6: Afscheid van een droombestemming

De laatste dag van ons Mentawai avontuur is aangebroken. Vandaag brengt Yan ons terug naar Siberut en vanuit hier nemen we de fast ferry terug naar het vaste land van Sumatra. Wat is het een geweldige trip geweest! De verwachtingen waren hoog gespannen, maar deze zijn uiteindelijk volledig overtroffen. Natuurlijk hadden we nog veel meer van deze prachtige eilanden willen zien, maar dit was een mooi voorproefje. Grote kans dat we ooit nog eens terug gaan.

Pulau Karangmajat

Op zoek naar nog meer tips voor een bezoek aan Sumatra? Check dan ook:


Klik hier voor een overzicht van alle artikelen Sumatra

*Ik bezocht de Mentawai eilanden op uitnodiging van reisorganisatie Better Places, een organisatie waar ik 100% achter sta en die ik iedereen kan aanbevelen.
Geverifieerd door MonsterInsights